Schengen Informatiesysteem (SIS)

Tussen de Schengenlanden bestaan geen binnengrenzen. Daarom is er een informatiesysteem dat de plaats van grenscontroles inneemt. Dit is het Schengen Informatiesysteem (SIS). Hiermee kunnen grens-, immigratie-, politie-, douane- en gerechtelijke autoriteiten in de Europese Unie (EU) en de met Schengen geassocieerde landen samenwerken en gegevens uitwisselen.

Op deze pagina

Inhoud van het SIS

Bevoegde nationale autoriteiten, zoals de politie en grensbewakers, kunnen signaleringen van personen en voorwerpen in één gemeenschappelijke databank invoeren en raadplegen. De autoriteiten kunnen deze personen en voorwerpen overal in de EU en het Schengengebied aantreffen bij grenscontroles, politiecontroles of controles door opsporingsdiensten.

Gaat iemand op reis, bijvoorbeeld met het vliegtuig? Dan kan diegene te maken krijgen met een paspoortcontrole door de autoriteit voor grenscontrole. In Nederland is dat de Koninklijke Marechaussee. Staat deze persoon geregistreerd in het SIS? Dan krijgt de grenscontroleautoriteit een signaal. Dit kan bijvoorbeeld als gevolg hebben dat diegene het land in het Schengengebied niet mag verlaten of binnenkomen.

Gebruikers van het SIS

Deze organisaties gebruiken het SIS:

  • de Nationale Politie;
  • het Openbaar Ministerie;
  • organisaties voor de grensbewaking (in Nederland zijn dat de Koninklijke Marechaussee, de Zeehavenpolitie en de Douane);
  • organisaties voor vreemdelingenzaken, zoals in Nederland de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).

Versies van het SIS

Het SIS bestaat sinds 1995. In 2013 kwam er een nieuwe versie (‘tweede generatie’) van het SIS (SIS II) met extra functionaliteiten. Zoals de mogelijkheid om vingerafdrukken en foto's aan signaleringen toe te voegen. Op 7 maart 2023 is de nieuwste versie van SIS in werking getreden. Deze versie is uitgebreid met nieuwe signaleringen, verbeterde gegevens en ruimere functionaliteiten.

Gegevens in het SIS

In het SIS staan signaleringen van personen en voorwerpen. Zoals:

  • personen die het Schengengebied niet mogen binnenkomen;
  • personen die aangehouden of uitgeleverd moeten worden;
  • vermiste personen;
  • personen die worden gezocht om mee te werken aan strafrechtelijke procedures, zoals getuigen;
  • voorwerpen die worden gezocht om in beslag te nemen en te gebruiken als bewijsmateriaal in een strafrechtelijke procedure.

Sinds 7 maart 2023 bevat het SIS ook signaleringen van onder meer:

  • personen die moeten terugkeren naar hun land van herkomst;
  • kwetsbare personen die mogelijk worden ontvoerd naar het buitenland of die zonder toestemming reizen;
  • onbekende gezochte personen, waarbij de signalering alleen vinger- en handpalmsporen bevat van een dader van een ernstig strafbaar feit, zoals een terroristisch misdrijf.

Persoonsgegevens in het SIS

In het SIS staan deze persoonsgegevens:

  • Algemene identificatiegegevens, zoals de naam en geboortedatum van een persoon.
  • Vingerafdrukken en foto’s.
  • Sinds 7 maart 2023: handpalmafdrukken, vingersporen en handpalmsporen. Deze gegevens kunnen worden gebruikt voor biometrische onderzoeken en om iemands identiteit te bevestigen.
  • Sinds 7 maart 2023: DNA-profielen van personen die als vermist zijn opgegeven of van hun ouders, grootouders of broers en zussen. Deze gegevens kunnen worden gebruikt om iemands identiteit te bevestigen.

Voor meer informatie, zie: Signaleringen en gegevens in het SIS op de website van de Europese Commissie.

Toezicht op het SIS

Sinds de nieuwste versie van het SIS vindt het toezicht plaats via een platform voor gecoördineerd toezicht. Dit is het Coordinated Supervision Committee (CSC). Het CSC maakt deel uit van de European Data Protection Board (EDPB) en komt een aantal keer per jaar in Brussel bij elkaar.

Het CSC bestaat uit:

  • de nationale Europese privacytoezichthouders;
  • de European Data Protection Supervisor (EDPS).

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) neemt deel aan het CSC namens Nederland.

De AP is verantwoordelijk voor het toezicht op de verwerking van persoonsgegevens in het nationale deel van het SIS (N.SIS). Dit deel bestaat uit nationale datasystemen die in verbinding staan met het centrale SIS. Iedere lidstaat geeft signaleringen door via het (eigen) N.SIS.

Het toezicht van de AP bestaat onder meer uit:

  • inspecties bij organisaties die gegevens verwerken in N.SIS;
  • periodieke audits;
  • behandelen van klachten of bemiddelingsverzoeken.

Nationale Politie overtrad wet bij Schengen Informatiesysteem (SIS)

Uw rechten als u in het SIS staat

Staat u (mogelijk) geregistreerd in het SIS? Dan heeft u het recht om kennisneming (inzage) van uw gegevens te vragen. Dit houdt in dat u kunt vragen of u gesignaleerd staat in het SIS. En zo ja, welke persoonsgegevens van u zijn opgenomen in het SIS en met welk doel.

Blijken de gegevens over u in het SIS niet te kloppen? Of staan uw gegevens onterecht in het SIS? Dan heeft u het recht om correctie of verwijdering van uw gegevens te vragen.

U kunt inzage, correctie of verwijdering vragen in elk willekeurig Schengenland. U richt uw verzoek aan de nationale instantie die verantwoordelijk is voor gegevensverwerking in het SIS. In Nederland is dat de Nationale Politie.

U kunt uw verzoek aan de Nationale Politie op 2 manieren doen: digitaal of per post.

Digitaal verzoek SIS

Wilt u uw verzoek digitaal doen, dan kan dat via  Verzoek tot inzage in, of aanpassing van een signalering in SIS op de website van de Nationale Politie. U leest daar wat u moet meesturen. Op de  kopie van uw identiteitsbewijs mag u uw pasfoto en uw BSN onzichtbaar maken. 

Verzoek SIS per post

Doet u uw verzoek liever per post? Dan kunt u de voorbeeldbrief inzage SIS of de voorbeeldbrief correctie of verwijdering SIS gebruiken.

Stuur uw verzoek vervolgens naar: 

Nationale Politie
Eenheid Landelijke Expertise en Operaties 
t.a.v. de privacyfunctionaris
Postbus 100
3970 AC Driebergen

Let op als u uw verzoek per post doet:

  • U moet een kopie van uw identiteitsbewijs meesturen. U mag hierop uw pasfoto en uw BSN onzichtbaar maken. 
  • U moet uw handtekening onder de brief zetten.
  • Dient een advocaat voor u het verzoek in? Dan moet u ook een schriftelijke machtiging meesturen.

Reactie op verzoek SIS

U krijgt binnen 6 weken antwoord op uw inzageverzoek. Deze termijn kan de Nationale Politie met 4 weken verlengen, als dat nodig is. U krijgt hierover schriftelijk bericht.

De Nationale Politie mag uw inzageverzoek alleen weigeren als dit bijvoorbeeld noodzakelijk is om de politietaak goed uit te voeren, om de rechten en vrijheden van anderen te beschermen of vanwege de staatsveiligheid.

Doet u vervolgens een verzoek om correctie of verwijdering van uw gegevens? Dan laat de Nationale Politie u weten hoe uw verzoek wordt afgehandeld.

Niet eens met besluit op verzoek

Heeft u om inzage, correctie of verwijdering gevraagd van uw persoonsgegevens in het SIS? Maar bent u niet tevreden met het besluit (antwoord) op uw verzoek? Of heeft u geen reactie gekregen? Dan kunt u in elk willekeurig Schengenland naar de rechter gaan.

Bij de rechter kunt u nogmaals verzoeken om inzage, correctie of verwijdering van uw gegevens. U kunt ook een schadevergoeding vragen vanwege de (onterechte) signalering van uw gegevens in het SIS.

Binnen welke termijn u naar de rechter kunt gaan, hangt af van de regels van het land waarin u dit doet.  In Nederland geldt dat u dit binnen 6 weken moet doen nadat het besluit naar u is verstuurd. U kunt advies vragen over deze procedure bij een advocaat of het Juridisch Loket.

Bemiddeling SIS door AP

In Nederland kunt u ook de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) vragen voor u te bemiddelen voordat u naar de rechter stapt. Hiervoor stuurt u een brief naar de AP binnen 6 weken nadat het besluit naar u is verstuurd. Of als de termijn waarbinnen u een reactie had moeten krijgen voorbij is. U kunt hiervoor onze voorbeeldbrief bemiddeling SIS gebruiken.

Daarnaast heeft u het recht om een klacht in te dienen bij de AP, als u van mening bent dat de verwerking van uw persoonsgegevens in het SIS onrechtmatig is.

Vraag over SIS?

Heeft u een individuele vraag over het SIS? Weet u bijvoorbeeld dat iemand met dezelfde naam als u in het SIS geregistreerd staat en vraagt u zich af wat de gevolgen daarvan zijn? Neem dan zo snel mogelijk contact op met de instantie die op nationaal niveau verantwoordelijk is voor het SIS. In Nederland kunt u terecht bij:

Nationale Politie
Eenheid Landelijke Expertise en Operaties 
t.a.v. de privacyfunctionaris
Postbus 100
3970 AC Driebergen

E-mail: jz.le@politie.nl

Actueel