Beeldmateriaal

Bijna iedereen maakt foto’s en filmpjes. Staan hier andere mensen op, dan kan dit hun privacy aantasten. Zeker als de beelden bijvoorbeeld op internet terechtkomen. Foto’s en filmpjes maken en publiceren mag daarom niet zomaar. Want zodra mensen herkenbaar in beeld komen, zijn het persoonsgegevens. En dan geldt de privacywet: de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Het maakt hierbij wel verschil wie een foto of filmpje maakt en wat diegene ermee doet.

Op deze pagina

  1. Algemene informatie

Of bent u misschien op zoek naar informatie over cameratoezicht?

Persoonlijk gebruik

Maakt iemand foto’s en filmpjes voor zichzelf? Bijvoorbeeld als bezoeker van een festival? Dan geldt de privacywet niet. Er is namelijk een uitzondering voor persoonlijk of huishoudelijk gebruik (ook wel de ‘huishoudelijke exceptie’ genoemd). De voorwaarde hierbij is dat deze persoon de foto’s en filmpjes privé houdt of hooguit in een zeer beperkte kring deelt. Bijvoorbeeld in een kleine appgroep met familieleden.

Wil diegene de foto’s en filmpjes in bredere kring delen? Bijvoorbeeld op een openbare Facebookpagina? Dan geldt de uitzondering voor persoonlijk of huishoudelijk gebruik niet. Er is dan altijd een grondslag uit de AVG nodig. In de meeste gevallen betekent dit dat de mensen die op de foto’s en filmpjes staan, toestemming moeten geven.

Zakelijk gebruik

Ook voor zakelijk gebruik geldt de uitzondering voor persoonlijk of huishoudelijk gebruik niet. Maakt en publiceert iemand namens een bedrijf of organisatie foto’s en filmpjes voor professionele of commerciële doeleinden? Of gaat u fotograferen of filmen op een evenement? Dan is de AVG van toepassing. Dat betekent dat er een grondslag uit de AVG nodig is om foto’s en filmpjes te mogen maken en te publiceren. Bijvoorbeeld toestemming van de mensen die op de foto’s en filmpjes staan.

Ook in het onderwijs zijn er regels over het maken en publiceren van beeldmateriaal van bijvoorbeeld leerlingen of werknemers. 

Deepfakes

Deepfakes zijn vaak niet van echt te onderscheiden. Als iemand ongewild in een deepfake terechtkomt, kan dat grote gevolgen voor diegene hebben. Ook bij deepfakes geldt dat de maker van een deepfake zich moet houden aan de regels in de AVG, tenzij de deepfake alleen in persoonlijke kring wordt gedeeld. Maar: bij deepfakes kan er ook andere regelgeving van toepassing zijn. En het is verboden om zonder toestemming seksuele deepfakes van iemand te maken of delen.

Publicatie op internet

Zoekt u meer informatie over het publiceren van foto's en filmpjes op internet? En hoe u foto's en filmpjes van internet kunt laten verwijderen? Lees dan ook Persoonsgegevens op internet.

Snelle antwoorden

Wanneer is een persoon op een foto of in een filmpje te identificeren?

U kunt ervan uitgaan dat personen op uw foto’s en filmpjes vrijwel altijd te identificeren zijn. Om te bepalen of iemand te identificeren is, moet u namelijk rekening houden met alle middelen die te gebruiken zijn om personen te identificeren. Een herkenbaar postuur of een herkenbare houding kan al genoeg zijn om iemand te identificeren.

Foto’s en filmpjes waarop mensen te identificeren zijn, zijn persoonsgegevens. En dat betekent dat de privacywetgeving van toepassing is. Hiervoor is het niet vereist dat u de naam weet van de persoon die op de foto te zien is.

Wat kan ik doen als ik ongewenst in een online video te zien ben?

Soms plaatsen mensen video’s online waarin andere mensen op de achtergrond te zien zijn. Bijvoorbeeld als iemand zichzelf in de sportschool of op straat heeft gefilmd en dat op sociale media zet. Iemand mag niet zomaar beelden van iemand anders openbaar maken. Diegene moet dan onder meer aan de AVG voldoen. Als u in zo’n video te zien bent en dat niet wilt, dan kunt u verschillende dingen doen.

Ga in gesprek met de eigenaar van de video

Het gaat vaak het snelst als u degene die de video heeft geplaatst, vraagt om u uit de video te verwijderen. Op sommige videowebsites en sociale media is het namelijk mogelijk om na publicatie de video nog te bewerken (bijvoorbeeld inkorten of vervagen op YouTube). Kan dat niet? Vraag dan of de eigenaar van de video de beelden offline haalt, u eruit knipt of ‘blurt’, en dan opnieuw plaatst.

Vraag de website de video te verwijderen

Krijgt u geen contact met degene die de video heeft geplaatst? Of weigert diegene uw verzoek? Dan kunt u contact opnemen met de website of het platform waarop de video staat. 

Zie bijvoorbeeld:

Stap naar de rechter of dien een klacht in bij de AP

Als het platform niet reageert of weigert het filmpje te verwijderen, dan kunt u naar de kortgedingrechter stappen of een klacht indienen bij de AP. Houd er rekening mee dat de AP niet alle klachten even uitgebreid kan onderzoeken en daarin keuzes moet maken.

Strafbare content

Gaat het om video’s met (waarschijnlijk) strafbare content, bijvoorbeeld doxing of seksuele deepfakes? Doe dan aangifte bij de politie. U kunt voor meer informatie ook terecht bij Slachtofferhulp Nederland.

Mag ik als winkelier foto’s van winkeldieven ophangen of delen?

Als u persoonsgegevens van dieven (zoals foto’s) opslaat en deelt, maakt u gebruik van een zwarte lijst. En dat mag niet zomaar.

Het is aan de politie om winkeldieven op te sporen. En het is aan de rechter om vast te stellen of iemand daadwerkelijk diefstal heeft gepleegd, en een straf op te leggen.

Openbaar ‘shamen’ (zoals online of duidelijk zichtbaar in uw winkel), of bijvoorbeeld in een WhatsAppgroep, kan grote impact hebben op iemands privacy. Helemaal als die persoon onschuldig blijkt. Daarom is dat volgens de AVG verboden.

U kunt wel andere dingen doen om uw personeel en andere winkeliers te waarschuwen voor een (veroordeelde) winkeldief.

Zwarte lijst

Een zwarte lijst is een waarschuwingssysteem. Hiermee kunt u uw personeel waarschuwen voor bepaalde personen die u niet meer in uw winkel wilt, zoals winkeldieven. U mag alleen een zwarte lijst opstellen en gebruiken als u voldoet aan de voorwaarden voor zwarte lijsten.

Foto’s ophangen op niet-openbare plek

U mag foto’s van (veroordeelde) dieven of andere overlastgevers aan uw personeel laten zien. Zodat uw medewerkers weten welke mensen zij de toegang tot de winkel mogen weigeren. U mag de foto’s ophangen op een plek waar ze niet zichtbaar zijn voor het winkelend publiek. Bijvoorbeeld in de personeelskantine.

Delen? Dan vergunning nodig

U kunt een zwarte lijst ook delen met andere winkeliers. Deelt u daarbij strafrechtelijke gegevens? Dan heeft u een vergunning van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) nodig.

Modelprotocol collectief winkelverbod

Wilt u als winkelier of als horecaondernemer een vergunning aanvragen bij de AP? Dan kunt u zich ook aansluiten bij het modelprotocol collectief winkelverbod van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) of bij het modelprotocol collectieve horecaontzegging van Koninklijke Horeca Nederland. U hoeft dan niet zelf een protocol op te stellen. En de procedure bij de AP voor uw vergunning kan sneller doorlopen worden. U moet zich dan natuurlijk wel volledig houden aan alle eisen die in het modelprotocol staan.

Mag een uitvaart worden gefilmd en via internet worden uitgezonden?

Ja, dit mag onder bepaalde voorwaarden. Het (terug)zien van een uitvaart kan nabestaanden helpen bij de rouwverwerking. De inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de bezoekers van de uitvaart is echter groot.

Daarom gelden deze voorwaarden:

  • Uitvaartondernemers mogen alleen beeld- en geluidsopnames maken van een uitvaart als zij daarvoor opdracht hebben gekregen van de klant. En als de opnames alleen verstrekt worden binnen de beperkte familie-, vrienden- en kennissenkring.
  • Uitvaartondernemers moeten ook aan de klant laten weten dat zij de opnames alleen aan die mensen mogen verstrekken.
  • Tot slot moeten uitvaartondernemers bij de ruimte waar wordt gefilmd duidelijk informeren dat er wordt gefilmd.

Livestreamen uitvaart

Ook het online uitzenden (livestreamen) van een uitvaart mag onder bepaalde voorwaarden. Uitvaartondernemers mogen een uitvaartplechtigheid alleen livestreamen als zij daartoe opdracht hebben gekregen van de klant. En als de opnames alleen toegankelijk zijn voor de beperkte familie-, vrienden- en kennissenkring.

Verder moet de beveiliging van de beelden goed geregeld zijn:

  • Toegang tot de beelden via internet verloopt via een inlogcode. Alleen de klant kan bepalen wie de inlogcode krijgt. De uitvaartondernemer moet bij het afgeven van de inlogcode aan de klant duidelijk vermelden dat de klant de inlogcode alleen mag geven aan personen uit de beperkte familie-, vrienden- en kennissenkring.
  • Daarnaast moet de beveiliging van de website goed zijn. En mag de opname alleen door de klant te downloaden zijn.
  • Na afloop van de stream moet de uitvaartondernemer de opname vernietigen. Dit moet binnen een maand gebeuren.

Zelf doen

Voorbeeldbrief intrekken toestemming beeldmateriaal kind

Publiceert een organisatie foto's of video's waarop uw kind herkenbaar in beeld is? U kunt de...
Bekijk document
Bekijk alle zelf doen documenten binnen dit onderwerp

Besluiten

Boete Stichting Oud Lemmer

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft Stichting Oud Lemmer een boete opgelegd van 500 euro.
Bekijk document
Bekijk alle besluit documenten binnen dit onderwerp

Gerelateerde thema's en onderwerpen

Cameratoezicht

Cameratoezicht bij organisaties

Cameratoezicht in of rond bijvoorbeeld een winkel, horecagelegenheid, sportclub, school of zorginstelling kan helpen om eigendommen, bezoekers en personeel te beschermen.
Ga naar onderwerp
Internet & slimme apparaten

Persoonsgegevens op internet

Eenmaal op internet geplaatste gegevens zijn meestal jaren later nog vindbaar. Dit kan nadelige gevolgen hebben.
Ga naar onderwerp
Deze pagina is bijgewerkt op
.