Handleiding voor politieke partijen: privacy bij verkiezingscampagnes
Op 15 maart 2023 zijn de Provinciale Statenverkiezingen. Politieke partijen die campagne voeren – bijvoorbeeld via microtargeting – moeten zich daarbij aan de privacyregels houden. Daarom brengt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) opnieuw de handleiding over privacy bij verkiezingscampagnes onder de aandacht.
Politieke partijen gebruiken steeds vaker persoonsgegevens – of huren hiervoor bedrijven in – om zo gericht mogelijk hun leden en potentiële nieuwe leden te bereiken. Dit laatste wordt microtargeting genoemd.
Natuurlijk mogen politieke partijen campagne voeren. En in deze tijd gebeurt dat uiteraard vaak digitaal. Maar politieke partijen moeten zich hierbij wel aan de privacyregels houden.
In de Handleiding privacy verkiezingscampagnes staan 7 aandachtspunten voor politieke partijen die aan de slag willen met hun campagne. Het belangrijkste aandachtspunt is dat het om de verwerking van zogeheten bijzondere persoonsgegevens gaat, waarvoor speciale regels gelden.
Bijzonder persoonsgegeven
Het lidmaatschap van een politieke partij is een gegeven over de politieke opvatting van een persoon. En dat is volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) een bijzonder persoonsgegeven. Het is in principe verboden om bijzondere persoonsgegevens te verwerken. Tenzij er een wettelijke uitzondering is.
Doelgroep campagne
Een belangrijk verschil in de AVG is of een politieke partij de verkiezingscampagne richt op leden van de partij of (ook) op potentiële nieuwe kiezers.
Leden
Gaat het om bestaande leden? Dan mogen politieke partijen die uiteraard informeren over de verkiezingen. In de AVG staat een uitzondering op het verwerkingsverbod voor bijzondere persoonsgegevens om communicatie naar bestaande leden mogelijk te maken.
Niet-leden
Bij niet-leden zijn de regels anders. Ook hierbij kan het gaan om gegevens over de politieke opvattingen van mensen, dus om bijzondere persoonsgegevens. Maar de wettelijke uitzondering voor communicatie met leden is dan niet van toepassing.
Voor communicatie aan niet-leden moet een partij onderzoeken of er een andere geldige wettelijke uitzondering van toepassing is. Een van die uitzonderingen is uitdrukkelijke toestemming van de mensen om wie het gaat.
Microtargeting
Bij politieke microtargeting verzamelen politieke partijen persoonsgegevens van mensen en gebruiken die vervolgens om hen een op maat gemaakte boodschap te sturen. Het is belangrijk dat politieke partijen zich hierbij aan de AVG houden.
De AP houdt toezicht op de naleving van de AVG door politieke partijen. Verkiezingen en microtargeting zijn daarbij een speciaal aandachtsgebied voor de AP. Meer informatie hierover is te vinden in de Focus 2020-2023 van de AP.