Uw kredietwaardigheid toetsen (kredietcheck)
Wilt u een lening of een hypotheek afsluiten, iets op afbetaling kopen of bijvoorbeeld een telefoonabonnement met toestel of energiecontract afsluiten? Dan kan het bedrijf waarbij u dat wilt doen eerst uw kredietwaardigheid toetsen. Dat betekent dat het bedrijf controleert of u in staat bent om uw rekeningen te betalen. Dit heet ook wel een kredietcheck of creditscoring.
Op deze pagina
Let op: tekst gewijzigd (juli 2025)
De AP heeft op deze pagina de informatie over kredietchecks verduidelijkt en informatie over handelsinformatiebureaus toegevoegd.
Waarom een kredietcheck?
Sommige bedrijven leveren producten en diensten op krediet aan consumenten. Dat betekent dat consumenten hun rekeningen achteraf betalen, dus pas nadat zij het product hebben ontvangen. Voorbeelden van dit soort bedrijven zijn banken, postorderbedrijven, webshops, energieleveranciers en telecomaanbieders. Deze bedrijven willen graag zo min mogelijk risico lopen dat klanten hun rekeningen niet betalen. Daarom doen zij vaak eerst een kredietcheck om te zien of de consument wel in staat is om (achteraf) te betalen.
Uitkomst kredietcheck
Doet een bedrijf een kredietcheck over u? Dan kan daaruit bijvoorbeeld naar voren komen dat u een betalingsachterstand heeft bij een ander bedrijf. Of hoe groot de kans is dat u uw rekeningen niet kunt betalen. Het bedrijf kan u dan als klant weigeren, of tegen u zeggen dat u niet achteraf kunt betalen. Of het bedrijf kan om een voorschot of waarborgsom vragen.
Gegevens voor kredietcheck
Bedrijven kunnen een kredietcheck doen bij Bureau Krediet Registratie (BKR) of bij een handelsinformatiebureau. Kredietaanbieders zijn wettelijk verplicht mee te doen aan kredietregistratie bij BKR. Maar ook andere bedrijven die krediet verlenen, zijn aangesloten bij BKR. Zoals winkels die dure spullen op afbetaling verkopen (denk aan een wasmachine of laptop) en telecomaanbieders (als het gaat om een abonnement met toestel).
Registratie bij BKR
U wordt geregistreerd bij BKR zodra u een krediet heeft gekregen van meer dan 250 euro van een bedrijf dat is aangesloten bij BKR. Een krediet is bijvoorbeeld een lening of het verstrekken van een creditcard of klantenkaart met de mogelijkheid om rood te staan. Ook de maandelijkse kosten voor een mobiele telefoon met abonnement, zijn een krediet.
Wilt u een krediet of wilt u een product kopen op afbetaling bij een bedrijf dat is aangesloten bij BKR? Dan vraagt dit bedrijf uw gegevens op bij BKR. Besluit het bedrijf u een krediet van meer dan 250 euro te verlenen, dan meldt het bedrijf dit aan BKR. Vervolgens registreert BKR uw krediet. Heeft u een betalingsachterstand? Dan moet het bedrijf dit aan BKR doorgeven en registreert BKR ook deze betalingsachterstand.
BKR-registratie inzien en wijzigen
- Wilt u weten hoe u geregistreerd staat bij BKR? U kunt uw kredietoverzicht inzien bij Mijn kredietoverzicht op de consumentenwebsite van BKR.
- Heeft u uw gegevens bij BKR opgevraagd? En kloppen die volgens u niet? Dan kunt u vragen aan het bedrijf dat u heeft aangemeld bij BKR om uw gegevens aan te passen. Bijvoorbeeld de bank waar u een lening heeft. Hierover leest u meer bij Registratie wijzigen op de consumentenwebsite van BKR.
Bewaartermijn BKR-registratie
Uw registratie bij BKR blijft staan zo lang uw krediet loopt. Als u uw krediet volledig heeft afgelost, gaat de bewaartermijn in. Uw gegevens blijven dan nog 5 jaar bewaard en zijn zichtbaar voor kredietaanbieders die uw kredietregistratie bij BKR willen inzien. Bij uw gegevens staat dan dat het een afgelost krediet is en de einddatum. Uw gegevens verdwijnen automatisch uit het centrale register van het BKR als de bewaartermijn van 5 jaar voorbij is.
Handelsinformatiebureaus
Sommige bedrijven die krediet verlenen laten (online) een kredietcheck uitvoeren door een handelsinformatiebureau. Handelsinformatiebureaus leveren informatie over consumenten en bedrijven aan die bedrijven.
Handelsinformatiebureaus verzamelen gegevens over bedrijven en particulieren onder meer uit openbare bronnen (registers). Ook maken ze gebruik van gegevens die andere partijen aan hen leveren en van algemene statistische gegevens over bijvoorbeeld uw woonomgeving. Maar zij mogen niet zomaar allerlei gegevens over u verzamelen en doorgeven. Dat mag alleen wanneer zij zich aan de privacywet houden, de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).
Infographic: zo werkt een kredietcheck
Wist u dat een kredietcheck vaak ongemerkt wordt uitgevoerd? Bekijk de infographic.
Wat u moet weten over handelsinformatiebureaus
Als u online een bestelproces doorloopt, bijvoorbeeld bij een webshop, en u wilt een product op afbetaling kopen of een nieuw energiecontract afsluiten, dan is een kredietcheck vaak onderdeel van het online bestelproces. Het bedrijf waar u de bestelling doet moet u hierover duidelijk informeren en u vertellen dat uw gegevens naar een handelsinformatiebureau worden gestuurd voor die kredietcheck.
Als u in het bestelproces wordt geweigerd of eerst een hoge waarborgsom moet betalen, dan kan dat komen door de uitslag van die kredietcheck. Als u dit niet had verwacht, vraag dan om uitleg. Het bedrijf dat opdracht heeft gegeven voor die kredietcheck, moet aan u vertellen wie de kredietcheck heeft uitgevoerd. U kunt dan naar dat handelsinformatiebureau gaan om inzage te vragen in uw gegevens en controleren of deze juist zijn.
Soms komt het voor dat u een slechte kredietscore krijgt, bijvoorbeeld omdat op het adres waar u woont ook iemand anders woont of heeft gewoond die schulden heeft (gehad). U kunt dan om aanpassing van uw gegevens vragen, omdat die andere persoon niets met u te maken heeft.
Als u niet wilt dat een handelsinformatiebureau gegevens over u verwerkt, kunt u mogelijk ook bezwaar maken tegen die verwerking.
Gebruik uw privacyrechten
Het is belangrijk om te weten dat u privacyrechten heeft. U heeft bijvoorbeeld het recht om:
- te weten welke gegevens een organisatie over u heeft,
- de gegevens te laten aanpassen als deze niet (meer) juist zijn,
- in sommige gevallen bezwaar te maken tegen de verwerking van uw gegevens,
- uitleg te krijgen over hoe een automatisch besluit over u tot stand is gekomen.
U kunt de voorbeeldbrieven van de AP gebruiken om contact op te nemen met een organisatie.
Krijgt u geen reactie of bent u ontevreden over de reactie van de organisatie? Neem dan contact op met de functionaris gegevensbescherming (FG) van die organisatie.
Vraag de AP om te bemiddelen
Komt u er met de organisatie niet uit? En kan ook de FG van de organisatie u niet verder helpen? Dan kunt u de AP vragen te bemiddelen. U kunt contact opnemen met de AP door te bellen. De AP kan u mogelijk helpen met het uitoefenen van uw privacyrechten.
Een tip of klacht indienen bij de AP
Als u geen (goede) reactie krijgt van de organisatie, dan kunt u een tip of klacht indienen bij de AP.
Voor organisaties: Zorg dat u aan de AVG voldoet
Maakt u gebruik van een handelsinformatiebureau voor het checken van de kredietwaardigheid van uw klanten? Dan moet u aan de AVG voldoen. Denk daarbij onder meer aan de volgende zaken.
Goede reden
U mag alleen gegevens over uw (potentiële) klant aan het handelsinformatiebureau sturen als u daarvoor een grondslag heeft: een juridisch geldige reden. Check dit voordat u een contract met een handelsinformatiebureau afsluit. En stuur alleen die persoonsgegevens over uw (potentiële) klant aan het handelsinformatiebureau die strikt noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van de kredietcheck.
Klanten informeren
Zorg dat u uw (potentiële) klant in ieder geval duidelijk informeert over het feit dat u een kredietcheck over diegene laat uitvoeren en door wie. Geef deze informatie aan uw klant vóórdat u de persoonsgegevens aan het handelsinformatiebureau stuurt. Zo kan uw klant zelf de keuze maken om door te gaan met de bestelling of niet.
Automatisch besluit
In het online (bestel)proces kan sprake zijn van geautomatiseerde besluitvorming, als:
- u het bestelproces zo heeft ingericht dat de uitslag van de kredietcheck automatisch leidt tot de beslissing om wel of niet een contract met de (potentiële) klant af te sluiten;
- als u uw beslissing om wel of niet een contract met een (potentiële) klant aan te gaan hoofdzakelijk baseert op de uitslag van de kredietcheck.
Controleer dat goed vóórdat u het bestelproces inzet. Zo’n automatisch besluit mag namelijk alleen in bepaalde gevallen en onder bepaalde voorwaarden.
Voor handelsinformatiebureaus: Zorg dat u aan de AVG voldoet
Verwerkt u als handelsinformatiebureau persoonsgegevens? Dan moet u aan de AVG voldoen. Enkele belangrijke aandachtspunten:
- Zorg dat u een grondslag heeft voor het verzamelen, gebruiken, bewaren en verstrekken van persoonsgegevens. Check dit voordat u hiermee begint en laat u zo nodig adviseren door een professional.
- Verzamel alleen die gegevens over personen die strikt noodzakelijk zijn om de kredietcheck uit te voeren. U mag bijvoorbeeld geen gegevens verwerken die alleen ‘handig’ zijn om te hebben.
- Informeer actief de personen over wie u gegevens verzamelt. Zorg onder meer dat voor hen duidelijk is:
- dát u persoonsgegevens over hen verzamelt,
- voor welk doel u dat doet,
- op basis van welke grondslag u persoonsgegevens verwerkt,
- welke persoonsgegevens u over hen heeft verzameld,
- aan wie u die gegevens verstrekt; en
- welke rechten de betrokkene heeft, zoals het recht op inzage of rectificatie, en hoe de betrokkene deze rechten kan uitoefenen.
- Richt een goed vindbaar en toegankelijk proces in voor de rechten van betrokkenen zodat zij gemakkelijk een verzoek om inzage, rectificatie of verwijdering van persoonsgegevens kunnen indienen of bezwaar kunnen maken tegen de verwerking. Zorg intern voor een proces waarmee u deze verzoeken tijdig en volledig uitvoert.
- Zorg ervoor dat de verzamelde gegevens juist en actueel zijn. Verwijder verouderde gegevens tijdig.
- Stel bewaartermijnen vast die onder meer aansluiten bij het doel van de verwerking. Bewaar gegevens niet langer dan noodzakelijk is voor dit doel.
Automatisch besluit
Let op! Het automatisch berekenen van een kredietscore kan geautomatiseerde besluitvorming zijn. Dat mag alleen in bepaalde gevallen en onder bepaalde omstandigheden. In uw proces kan sprake zijn van geautomatiseerde besluitvorming als de organisatie waarvoor u een kredietcheck uitvoert, de beslissing om wel of niet een contract met de consument aan te gaan hoofdzakelijk baseert op de uitslag van uw kredietcheck. Controleer daarom goed hoe de organisaties waarvoor u kredietchecks uitvoert de uitslag van uw kredietcheck gebruiken. Laat u zo nodig adviseren door een professional.