CBP adviseert over uitwisseling gegevens over leerlingen

Alleen gegevens die strikt noodzakelijk zijn voor het leren en begeleiden van leerlingen die naar een andere school overstappen mogen tussen de oude en de nieuwe school worden uitgewisseld. Het uitwisselen van persoonsgegevens omtrent het ras, waaronder geboortelandgegevens, is behoudens uitzonderingen verboden. Uit de nota van toelichting bij het Besluit leer- en begeleidingsgegevens blijkt niet dat er een noodzaak bestaat om geboortelandgegevens uit te wisselen. Pas als deze noodzaak afdoende kan worden aangetoond, wordt toegekomen aan de vraag of de uitzonderingen op het verbod om persoonsgegevens omtrent het ras te verwerken in dit geval van toepassing zijn. Dat schrijft het College bescherming persoonsgegevens (CBP) aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen in een advies over het ontwerpbesluit leer- en begeleidingsgegevens.

Het ontwerpbesluit specificeert onder meer welke leergegevens en direct met het leren samenhangende begeleidingsgegevens  door scholen onderling over een leerling mogen worden uitgewisseld, met behulp van het persoonsgebonden nummer ten behoeve van de in- en uitschrijving van de leerling. Het ontwerpbesluit bevat geen limitatieve opsomming van gegevens die door scholen mogen worden uitgewisseld, maar geeft kaders aan de hand waarvan kan worden bepaald welke gegevens ten hoogste mogen worden uitgewisseld.

Grondslag

Uit de nota van toelichting bij het ontwerpbesluit blijkt niet expliciet welke van de  in artikel 8 Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) genoemde grondslag(en) van toepassing is/zijn bij het uitwisselen van leer- en begeleidingsgegevens. Als de grondslag voor de verwerking van deze gegevens (deels) zou worden gezocht in de ondubbelzinnige toestemming daarvoor van de leerling of diens ouders, zou dit in de nota van toelichting bij het ontwerpbesluit moeten worden verduidelijkt. Het CBP adviseert de nota op dit punt aan te vullen.

Noodzaak

De Wbp verbiedt, behoudens uitzonderingen, het verwerken van gegevens omtrent ras. Daaronder vallen geboortelandgegevens. In de nota van toelichting bij het ontwerpbesluit wordt de vraag opgeworpen of geboortelandgegevens aan een nieuwe school mogen worden verstrekt om een taalachterstand toe te lichten.

Alvorens wordt toegekomen aan de vraag of de in de Wbp genoemde uitzonderingen op het verbod om persoonsgegevens omtrent ras te verwerken van toepassing zijn, dient de vraag te worden beantwoord of de uitwisseling van deze gegevens noodzakelijk is. Uit de nota van toelichting blijkt deze noodzaak niet.

Opgemerkt wordt namelijk dat in een toelichting over de achtergrond van een taalachterstand wellicht kan worden volstaan met het gegeven dat Nederlands bijvoorbeeld de tweede taal van een leerling is of dat er thuis geen Nederlands wordt gesproken.

Het CBP adviseert om de beoordeling van de vraag of er wel of geen noodzaak bestaat de geboortelandgegevens te verstrekken niet aan de scholen over te laten, maar in de nota van toelichting zelf te vervatten. Het moet op voorhand duidelijk zijn of geboortelandgegevens binnen de in het ontwerpbesluit aangegeven kaders vallen of daarbuiten.

Ook de hieraan voorafgaande vraag of de verstrekkende school deze gegevens wel voor dat doel in zijn eigen administratie mag verwerken, moet in de nota van toelichting worden beantwoord.