AP geeft duidelijkheid over zwarte lijsten delen met andere sectoren
Veel ondernemers krijgen te maken met criminaliteit. Vaak ook blijken dezelfde criminelen actief te zijn in meerdere sectoren. Ondernemers willen daarom soms gegevens van mogelijke criminelen met elkaar delen, ook buiten de eigen sector. Maar dat mag in de meeste gevallen niet. Om ondernemers duidelijkheid te geven, heeft de AP een handreiking opgesteld voor cross-sectorale zwarte lijsten.
Zwarte lijst bijhouden en delen
Het bijhouden van een zwarte lijst met (mogelijke) dieven, fraudeurs of overlastgevers is aan privacyregels gebonden. En het delen van die gegevens met andere organisaties mag zeker niet zonder meer. Al helemaal niet als het strafrechtelijke gegevens betreft, zoals over een winkeldiefstal. Feitelijk ontstaat er dan een politiedatabase, die vrij toegankelijk is voor ondernemers. Dit soort zwarte lijsten is alleen toegestaan als de privacywetgeving goed in acht is genomen.
Cross-sectorale zwarte lijst
Voor het delen van een zwarte lijst met andere sectoren (cross-sectorale zwarte lijst) zijn de regels nog strenger. Het uitgangspunt is dat dit niet mag. Tenzij wordt voldaan aan de zeer hoge eisen uit de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Daarmee is het dus alleen in zeer uitzonderlijke gevallen toegestaan.
In de handreiking heeft de AP een beknopt overzicht opgesteld van de belangrijkste AVG-normen waaraan cross-sectorale zwarte lijsten minimaal moeten voldoen.
Protocol nodig
Private organisaties mogen niet zomaar gegevens van eenieder op een zwarte lijst zetten en deze met elkaar delen. Hier moet een uiterst zorgvuldig en zeer goed doordacht protocol aan ten grondslag liggen. In de handreiking legt de AP uit wat er in het protocol moet komen te staan.
Mogelijk vergunning nodig
Staan op een cross-sectorale zwarte lijst strafrechtelijke gegevens, zoals over fraude of diefstal? En wordt deze zwarte lijst gedeeld met derden? Dan zal hiervoor een vergunning aangevraagd moeten worden bij de AP. De kans is overigens zeer klein dat de AP een vergunning verleent om strafrechtelijke gegevens cross-sectoraal te delen met volstrekt andere branches of sectoren.
Gevolgen voor personen op zwarte lijst
Bij een cross-sectorale zwarte lijst geldt: hoe groter de reikwijdte, hoe ingrijpender de gevolgen voor de betrokkene (de persoon op de lijst) kunnen zijn. Wanbetaling bij de fietsenmaker kan dan onbedoeld leiden tot uitsluiting, zoals geen woning kunnen huren of geen hypotheek of baan kunnen krijgen. Naarmate de reikwijdte van een systeem groter is, zullen daarom de waarborgen voor betrokkenen zwaarder moeten zijn. Anders zal het systeem in het geheel niet door de toetsing komen.
