Europese privacytoezichthouders willen verbod op het online volgen van mensen
Online adverteren gebaseerd op het volgen van mensen met bijvoorbeeld tracking cookies zou verboden moeten worden. En het opstellen van profielen van kinderen ook. Dat schrijven de Europese privacytoezichthouders, verenigd in de European Data Protection Board (EDPB), in een verklaring aan de Europese Commissie.
De EDPB schreef deze verklaring omdat er nieuwe Europese wetten in de maak zijn. Het gaat om de Digital Services Act (DSA), de Digital Markets Act (DMA), de Data Governance Act (DGA) en de Artificial Intelligence Regulation (AIR).
De EDPB wijst erop dat de wetsvoorstellen op drie punten niet goed zijn. Allereerst beschermen deze wetten de rechten van burgers niet genoeg.
Ook zijn de wetsvoorstellen op sommige punten in tegenspraak met bestaande wetten, zoals de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).
Tot slot is het toezicht op deze wetsvoorstellen niet goed geregeld. De wetten beschermen persoonsgegevens van Europeanen dus onvoldoende en zijn niet effectief genoeg.
‘Pervers’
De privacytoezichthouders willen in de DSA striktere regels voor gepersonaliseerde advertenties. En uiteindelijk een verbod op dit soort advertenties.
Die advertenties zijn gebaseerd op de meest ingrijpende vormen van het online volgen van mensen, bijvoorbeeld met tracking cookies. Mensen online volgen zonder toestemming mag nu ook al niet. De EDPB wil dat het op deze manier volgen van mensen in het geheel verboden wordt.
Aleid Wolfsen (voorzitter van de AP en vicevoorzitter van de EDPB): ‘Grote techbedrijven en talloze kleinere advertentiebedrijven verdienen goudgeld door ons op internet te bespioneren, dossiers over onze interesses aan te leggen en daarmee advertentieruimte te verkopen aan andere bedrijven.'
'Ze houden bij wat jouw hobby’s zijn, of je op mannen of vrouwen valt, welke ziektes je misschien wel hebt... En dat alles om ons beter te kunnen manipuleren, zodat wij hun producten kopen. Dat zou je pervers kunnen noemen. Zéker bij het bespioneren van kinderen.’
Verbod op gezichtsherkenning en profileren met AI
Daarnaast pleit de EDPB nogmaals voor een verbod in de AIR op gezichtsherkenning en andere real time biometrie in de openbare ruimte. En voor een verbod op AI-systemen die mensen indelen in groepen op basis van etniciteit, geslacht, seksualiteit of politieke voorkeur. Omdat dit discriminatie in de hand werkt.
Wolfsen: ‘Een systeem dat registreert of iemand man of vrouw is, homo of hetero, wit of van kleur en vervolgens conclusies trekt over die groepen, discrimineert.’
‘Zo’n systeem kan bijvoorbeeld bij een sollicitatie alle vrouwen, homoseksuele en mensen van kleur van tevoren afwijzen, omdat uit de data blijkt dat vooral witte, heteroseksuele mannen die functie normaal gesproken vervullen. Wij willen een keihard verbod op dit soort praktijken in de wet.’
Onduidelijkheid voor bedrijven
De vier wetsvoorstellen kunnen ook voor onduidelijkheid zorgen bij bedrijven en overheden. Aan de ene kant omdat ze op sommige punten niet op één lijn zitten met bestaande wetgeving, zoals de AVG. Aan de andere kant omdat de wetten niet duidelijk maken welke toezichthouders nu precies bevoegd zijn om te handhaven op deze wetten.
‘Moet beter’
De EDPB roept de Europese Commissie en het Europees Parlement op de wetsvoorstellen aan te passen. De AP doet dat op nationaal niveau, door Nederlandse politici en ministeries hierop te wijzen.
‘Deze wetten moeten Europese bedrijven en overheden helpen om op een verantwoorde manier te innoveren. Om goed gebruik te maken van nieuwe technieken, maar daarbij telkens de rechten en vrijheden van Europeanen stevig te beschermen’, zegt Wolfsen. ‘Dat is heel goed. Maar de voorstellen zijn nog niet goed genoeg. Dat moet beter.’